Verovatno se pitate kakav bi ovo dizajn trebao da bude, kao što sam se i sam zapitao. Na prvi pogled (čitanje) ima “hakerski” prizvuk, što u svojoj osnovi i jeste, ali u malo drugačijem kontekstu. Termin je potekao od naziva panela Design for Hackability koji je od 1. do 4 . Avgusta održan u Kebridžu (USA), u okviru tradicionalne koferencije DIS2004, a koja se bavi dizajnom interaktivnih sistema.
Zainteresovavši se za ovaj novi termin, “iskopao” sam na mreži dosta toga zanimljivog. Uopšteno rečeno hakerstvo u ovom kontekstu predstavlja prilagodavanje postojećih tehnologija nameni za koju iste nisu u svom nastanku predviđene. Iako zvuči komplikovano, zapravo i nije. Ovo “u prevodu” samo označava mogućnost nekog proizvoda ili usluge da se privede nameni koju kreator u svom začetku nije ciljao.
Najprostiji primer ove definicije predstavlja “hakovanje” mog digitalnog foto-aparata. Proizvođač je ovaj uređaj namenio snimanju fotosa i video snimaka, ali zahvaljujući ugrađenoj internoj memoriji i kablu za povezivanje sa PC-jem, ovaj aparat može da bude i eksterna prenosiva memorija, za čega ga ponekad i iskoristim.
Putem kabla prebacim fajlove u memoriju aparata i zatim su ti fajlovi dostupni za kopiranje na bilo koji drugi PC. Na ovaj način ja sam dobio USB Memory stick kapaciteta 16MB, doduše malo poveći, ali ipak upotrebljiv.
U ovom kontekstu, Hakabilni dizajn (adaptivni dizajn) predstavlja dizajn proizvoda (usluga) koji krajnjem korisniku omogućuje prilagođavanje, adaptaciju i redefiniciju shodno njegovim potrebama. Pošto nemam USB prenosnu memoriju, a trebala mi je ova mogućnost, za istu sam iskoristio memoriju foto-aparata, iako proizvođač nigde u tehničkoj dokumentaciji nije naveo da aparat može da se iskoristi i u ove svrhe.
U domenu Interneta, pravi primer adaptivnog dizajna su blogovi sa RSS derivatima. Premda čitaoci blogove mogu pratiti učitavanjem svakog pojedinačnog bloga unutar web browsera, alternativno rešenje su RSS derivati koji se ucitavaju u RSS agregatore. Ovim je dizajn blog aplikacije umnogome olakšao i omogucio korisnicima istovremeno praćenje velikog broja blogova.
Bez RSS-a pracenje 10-tak, 20-tak ili više blogova je gotovo nemoguće. U ovom svetlu, RSS agregatori su samo alatke za hakovanje blogova kao novog medija. Analogno webu, digitalni video-rekorderi su praktično alatke za hakovanje TV kao medija, jer korisnicima omogućavaju selektivno gledanje TV programa koji njih interesuje i kada to oni žele.
Hakabilni dizajn bi trebao da postane praksa svih dizajnera (pa i web dizajnera), koji bi trebali da kritičnim i kreativnim proučavanjem interaktivnosti, tehnologija i medija, omoguće krajnjim korisnicima veći stepen modifikacije u cilju prilagođavanja različitim namenama, a u svrhu zadovoljenja potreba korisnika. Ovim bi se istovremeno i sami korisnici ohrabrili na sopstveno kretivno delovanje.
“prilagodavanje postojećih tehnologija nameni za koju iste nisu u svom nastanku predviđene”
ovo nije ništa novo. to je i originalno značenje glagola “to hack”..
http://info.astrian.net/jargon/terms/h/hacker.html
Tomica:
Citat:
ovo nije ništa novo. to je i originalno značenje glagola “to hack”..
Tomice niko nije ni reako da je to nešto novo, novo je preporuka i poziv svim vrstama dizajnera i kreatora da prilikom procesa dizajna imaju u vidu hakabilnost kao poželjno svojstvo kreacije.